Phượng vỹ được xem là loài hoa biểu tượng cho lứa tuổi học trò, bởi đặc trưng mùa hoa nở trùng với thời điểm kết thúc năm học của học sinh, mùa của sự chia tay trong nhiều thế hệ học trò. Không chỉ gắn liền với những kỉ niệm vui vì được nghỉ hè, mà còn chứa đựng những nỗi niềm khi sắp phải chia tay mái trường, chia tay thầy cô. Dù trưởng thành đến đâu, dù bạn có già theo năm tháng thì những ký ức về thời niên thiếu, những hình ảnh bên mái trường cùng những cánh phượng rơi đỏ cả một khoảng trời sẽ chẳng thể nào phai mờ trong tâm trí của mỗi người. Và qua nhạc phẩm của Phượng Vũ – “CÁNH THƯ MÙA HẠ” – Chắc rằng, ai trong chúng ta cũng sẽ ngồi lại và lục tìm những ký ức được cất giấu tận sâu nơi trái tim về một tình yêu tuổi học trò cùng những cánh thư được nắn nót tỉ mỉ, về tình bạn tung tăng chơi đùa mỗi buổi chiều tan trường,….và còn nhiều nữa.
Sinh ra trong một gia đình bình thường, đủ no đủ sống, từ bé ông được cho theo học hàm thụ âm nhạc tại một trường của Pháp. Phượng Vũ là một ca sĩ nhưng cũng là một nhạc sĩ tài hoa khi ông sở hữu cho mình một kho tàng âm nhạc với nhiều ca khúc nổi tiếng được đông đảo khán giả biết đến và yêu thích trước năm 1975 như: “Cánh thư mùa hạ”, “Áo nhà binh”, “Rừng ái ân”, “Trường xưa lối về”,….
“CÁNH THƯ MÙA HẠ” là một trong những bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Phượng Vũ, được sáng tác vào những năm 1970 tại Gò Công và được ca sĩ Duy Khánh thu thanh lần đầu tiên vào năm 1972 trong băng nhạc Thương Ca. Bài hát chính là nỗi niềm nhớ thương của nhạc sĩ Phượng Vũ dành cho mái trường Nông Lâm Súc Cần Thơ và nàng thơ dẫn lối cho sự ra đời của bài hát chính là một nữ sinh của ngôi trường này. Thời điểm này, nhạc sĩ còn làm giáo sinh trường và ông mang hình ảnh “hoa phượng” vào nhạc phẩm để tăng thêm phần hoài niệm và thơ mộng của tuổi học trò, bởi thực tế ngôi trường Nông Lâm Súc Cần Thơ chẳng hề có bóng dáng của nhành hoa phượng vĩ đỏ.
“Hỏi rằng mùa hạ năm nay,
Quê cũ có còn nhiều mây bay?..”
Bấm vào hình để nghe ca khúc do danh ca Duy Khánh thâu thanh trước 75
Chắc rằng, mùa hạ năm nay sẽ khác hẳn mùa hạ năm rồi, và khác với những mùa hạ của một thời niên thiếu khi tuổi học trò còn tung tăng, dạo chơi mỗi khi chiều tàn. Những áng mây dần đẩy lùi cái nắng hè oi bức, mở đường cho những ánh sao cùng màn đêm về…Tác giả đã tự hỏi bản thân khi nhìn ngắm bầu trời thực tại “Quê cũ có còn nhiều mây bay?”, có còn những hình ảnh ngày thơ ấy, nơi quê cũ chất chứa khoảng trời tuổi mộng,….thứ mà ta chẳng bao giờ có thể lấy lại lần thứ hai trong cuộc đời.
“…Hoa nắng lung linh phượng rơi ngủ mơ trên vai em ngọc ngà
Kể từ ngày chia tay đôi nơi,
Bạn bè còn mấy đứa nhắc tới…”
Nơi mái trường năm cũ, nơi quê nhà mộng mơ đã lưu giữ trong tim tác giả hình ảnh một người em gái nhỏ, với tà áo tinh khôi đứng cùng chúng bạn nơi góc trường rôm rả. Những cánh phượng rơi vô tình “ngủ mơ” trên đôi vai nhỏ, nhưng lại làm nổi bật thêm hình ảnh thướt tha của cô thiếu nữ tuổi đôi mươi. Hoa phượng đến cũng chính là lúc chia tay của những học trò, tạm biệt bạn bè thân thương, tạm biệt thầy cô cùng mái trường cũ, bước đến một môi trường mới cùng những người bạn mới….Từ thời khắc chia ly ấy đến nay, liệu có mấy ai trong chúng ta còn gặp gỡ lại người bạn cũ…
“…Nơi xa xôi hắt hiu nghe lòng lạnh giá
Dẫu cho giữa mùa là lửa hạ
Mong một ngày trời nở đầy hoa
Về trường xưa ngắm lại màu phượng thân yêu
Muôn sắc hoa hồng mỹ miều
Cũng thua màu phượng buồn thật nhiều….”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Thế Sơn trình bày.
Khi còn bé, có mấy ai mà không mong muốn mình mau chóng trường thành, lớn lên và được làm bất cứ điều gì mình thích. Nhưng khi trưởng thành, nếm trải đủ mọi tư vị của cuộc sống trần gian đầy cạm bẫy thì lại mong muốn được một lần trở lại thời học trò, để luôn hồn nhiên, luôn vui tươi cùng chúng bạn. Nếu thời học sinh ta trao nhau tấm chân tình, đối đãi nhau đơn thuần một chữ “thích” thì nơi xa xôi của cuộc đời sẽ cảm nhận được sâu sắc cái gọi là “lòng người lạnh giá”. Vậy nên, dù là tác giả hay bất kỳ ai trong chúng ta cũng mong được một lần về lại mái trường năm xưa, nhìn ngắm lại “màu phượng thân yêu”, bởi sẽ chẳng có hương sắc mỹ miều nào có thể sánh được với sắc đỏ phượng vỹ. Dù màu phượng mang ý nghĩa của màu buồn nhưng nó lại sắc màu của tuổi trẻ nhiệt huyết, màu của lửa hạ nồng cháy….Thật nghịch lý đúng không?
“…Mấy mùa hè lại trôi qua,
Kiếp sống xa nhà còn bôn ba
Nhung nhớ thiết tha phượng rơi ngủ mơ trên vai em ngọc ngà
Vài lời gửi cho cô em thôi
Kỉ niệm ngày trước có nhớ tới ?
Xin gửi cho tôi cánh phượng màu môi, cho tôi sống lại ngày vui.”
Kiếp sống xa nhà, nhìn từng cánh phượng rơi mà lòng chất đầy thương nhớ. Đã bao mùa hè trôi qua, cứ mỗi mùa phượng đỏ tác giả lại nhớ đến hình ảnh từng cánh phượng rơi phủ đầy khắp sân, người em gái năm nào với đôi vai ngọc ngà vẫn hằn in trong trí nhớ,….Nếu được một lần gặp lại, tác giả muốn được gửi gắm đến em đôi lời “Kỉ niệm ngày trước có nhớ tới?” – Đơn giản nhưng lại đầy hoài niệm, đây không phải là một câu hỏi mà chỉ đơn thuần là một câu cảm thán, mong muốn tìm lại một người cùng gợi lại những ký ức năm xưa. Tác giả không mong cầu điều gì, chẳng muốn quà cáp cao sang, chỉ cần một cánh phượng đỏ như màu môi em năm ấy để ông lại được sống những chuỗi ngày vui tươi cùng hồn nhiên của lứa tuổi học trò.
Lại một lần nữa tác giả muốn níu kéo chút tuổi thơ, không chỉ cho mình mà còn cho tất cả khán thính giả nghe nhạc. “CÁNH THƯ MÙA HẠ” của nhạc sĩ Phượng Vũ không đề cập quá nhiều đến chữ tình trong bài hát, nhưng chúng ta lại cảm nhận sâu sắc chữ yêu, cùng chữ thương trong từng giai điệu và ca từ. Bởi từng lời, từng nhịp đều mang ta trở về những hoài niệm năm xưa, những hình ảnh về lứa tuổi học trò. Bài hát nổi bật với tông màu đỏ hoa phượng, nhưng khi giai điệu và lời ca cất lên thì tâm trí người nghe sẽ bay thẳng về thời áo trắng tinh khôi trên những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng, hình ảnh của những quyển tự bạch đầy màu sắc với đầy phong cách khác nhau, được truyền tay lưu giữ từng kỷ niệm đẹp của chúng ta.
Trích lời bài hát Cánh Thư Mùa Hạ
Hỏi rằng mùa hạ năm nay,
Quê cũ có còn nhiều mây bay ?
Hoa nắng lung linh phượng rơi ngủ mơ trên vai em ngọc ngà
Kể từ ngày chia tay đôi nơi,
Bạn bè còn mấy đứa nhắc tới
Em gái năm xưa, có còn nhặt hoa hay đã giã từ cuộc chơi?
[ĐK:]
Nơi xa xôi hắt hiu nghe lòng lạnh giá
Dẫu cho giữa mùa là lửa hạ
Mong một ngày trời nở đầy hoa
Về trường xưa ngắm lại màu phượng thân yêu
Muôn sắc hoa hồng mỹ miều
Cũng thua màu phượng buồn thật nhiều.
Mấy mùa hè lại trôi qua,
Kiếp sống xa nhà còn bôn ba
Nhung nhớ thiết tha phượng rơi ngủ mơ trên vai em ngọc ngà
Vài lời gửi cho cô em thôi
Kỉ niệm ngày trước có nhớ tới ?
Xin gửi cho tôi cánh phượng màu môi, cho tôi sống lại ngày vui.
