Theo bảng báo cáo lên Hội đồng chính phủ, toàn quyền Đông Dương năm 1927 -1928 cho biết trong vòng hai năm qua (1925-1926) số lượng máy xay lúa ở thành phố Chợ Lớn gần như tăng gấp đôi. Tổng cộng cho đến năm 1927 là công suất hơn 13000 CV (mã lực) và có thể sản xuất mỗi năm 2,900,000 tấn, mặc dầu thì con số xuất khẩu trung bình mỗi năm trong các năm vừa qua không vượt quá 1,300,000 tấn. Khi đó có rất nhiều nhà máy mới được mở ra. Người Hoa đã xây bảy nhà máy nhỏ trong năm 1925 và ba (trong đó có một nhà máy lơn) trong năm 1926. Tuy vậy có ba nhà máy khác đã phá sản. Người Việt Nam cuối cùng cũng đã có bốn nhà máy nhỏ năm 1925 và ba nhà máy năm 1926. Ngoài ra có nhu cầu rất lớn mở các nhà máy xay lúa mới chạy bằng động cơ điện hay bằng gas đã được nhận thấy trong các năm gần đây.
Có thể thấy vào thời gian đó xay xát và xuất khẩu gạo là ngành kinh tế chủ lực của Chợ Lớn thời thuộc địa. Mời các bạn đọc cùng khám phá điều này qua loạt ảnh thực hiện ở Chợ Lớn năm 1925:
Vựa thu mua láu gạo ở đầu đường Đề Thám xưaCác ghe thuyền chở lúa gạo trên Kinh Tàu Hủ, phía xa là cầu chữ U nhìn thấy hai chân cầu hướng về phía ra Saigon. Bên phải là Bến Bình Đông, bên trái là Quai de Mytho (sau này lần lượt đổi tên là Bến Lê Quang Liêm, Bến Trần Văn Kiểu và sau khi giải tỏa mở rộng đuờng thì trở thành ĐL Đông-Tây và nay đổi tên là ĐL Võ Văn Kiệt).Các ghe thuyền chở lúa gạoCác ghe thuyền chở lúa gạoCác ghe thuyền chở lúa gạoCác ghe thuyền chở lúa gạoNhà máy xay lúa ở Bến Bình ĐôngNhà máy xay lúa ở Bến Bình ĐôngNhà máy xay lúa ở Bến Bình ĐôngNhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúa
Bên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúa
Cảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúa
Cảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaCảnh khuân vác ở các bến ghe và nhà máy xay lúaMột cửa tiệm ở Cholon năm 1925Một cửa tiệm ở Cholon năm 1925Một cửa tiệm ở Cholon năm 1925
Cảnh gặt lúa ở Chợ Lớn năm 1925Bên trong kho của một nhà máy xay lúaBên trong kho của một nhà máy xay lúa
Nhà máy xay lúaNhà máy xay lúaNhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúa
Bên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúa
Bên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúa
Bên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaBên trong nhà máy xay lúaẢnh chụp tập thể công nhân viên ở một nhà máy xay lúaCông trình xây dựng một nhà máy xay lúaCông trình xây dựng một nhà máy xay lúaCông trình xây dựng một nhà máy xay lúaCông trình xây dựng một nhà máy xay lúaKênh Tàu Hũ – con đường giao thương quan trọng trong công nghiệp Sản xuất và Xuất khẩu lúa gạo ngày đóKênh Tàu Hũ – con đường giao thương quan trọng trong công nghiệp Sản xuất và Xuất khẩu lúa gạo ngày đó
Kênh Tàu Hũ – con đường giao thương quan trọng trong công nghiệp Sản xuất và Xuất khẩu lúa gạo ngày đóKênh Tàu Hũ – con đường giao thương quan trọng trong công nghiệp Sản xuất và Xuất khẩu lúa gạo ngày đóKênh Tàu Hũ – con đường giao thương quan trọng trong công nghiệp Sản xuất và Xuất khẩu lúa gạo ngày đóTòa nhà Denis Frères góc Nguyễn Công Trứ-Tôn Thất Đạm (đối diện góc sau bên phải của tòa nhà Ngân Hàng Đông Dương qua đường Tôn Thất Đạm). Đây là nơi cố định giá của các loại gạo khác nhau tùy theo nguồn gốc, kích cỡ và kết quả xử lý của chúng. Giá này đã tính đến báo giá của các trung tâm thương mại gạo quốc tế khác, đặc biệt là Thượng Hải. Trích từ một album quảng cáo có tựa đề: “Với những lời khen ngợi của Cie Franco-Indochinoise và những người của Société des Riz d’Indochine DENIS Frères” Trên Ngân hàng Đông Dương ở Sài GònBức ảnh được chụp vào khoảng 6 giờ sáng. Chính tại chợ gạo, các nhà công nghiệp và giám đốc các công ty sản xuất gạo Nam Kỳ đã gặp nhau. Ở đó chất lượng của các chủng tộc khác nhau được xác định và do đó, giá của chúng hoặc giá của chúng. (Theo Alphonse Denis). Trích từ một album quảng cáo có tựa đề: “Với những lời khen ngợi của Cie Franco-Indochinoise và những người của Société des Riz d’Indochine DENIS Frères” Trên Ngân hàng Đông Dương ở Sài GònTại Sài Gòn, công ty Bordeaux hiện có văn phòng tại con đường nổi tiếng Catinat, rất gần bến cảng Nam Kỳ-Trung Quốc, nơi mà vào năm 1920 đã có hơn 1.500 tàu thuyền thuộc mọi quốc tịch. Sài Gòn khi đó là thủ phủ kinh tế của Đông Dương, là trung tâm công nghiệp chế biến các sản phẩm từ nền kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, chủ yếu là gạo và cao su. Rue Catinat là “nơi gặp gỡ của tất cả những người Sài Gòn buôn bán, kinh doanhTòa nhà Denis Frères – Ngôi nhà của giám đốc Maison Denis Frères, người giữ vai trò quyết định trong hoạt động xuất khẩu gạo ngày ấyTòa nhà Denis Frères – Ngôi nhà của giám đốc Maison Denis Frères, người giữ vai trò quyết định trong hoạt động xuất khẩu gạo ngày ấyTòa nhà Denis Frères – Ngôi nhà của giám đốc Maison Denis Frères, người giữ vai trò quyết định trong hoạt động xuất khẩu gạo ngày ấy
